باوجود افزایش چندین برابری واردات پهنای باند بین‌الملل در دو سال اخیر، چرا ایران در تخصیص پهنای باند به کاربران جزو ۲۰ کشور آخر دنیا است و هر چه پهنای باند اینترنت آمریکایی در ایران افزایش پیدا می‌کند، رتبه ایران تنزل می‌یابد؟!
چرا علیرغم افزایش هشتاد برابری تعداد کاربران اینترنت تلفن همراه در دو سال اخیر، رتبه پهنای باند اینترنت همراه ایران در جهان، ۱۲۴ شد؟!
گوشی‌های تلفن همراه در ایران ارزان به فروش می‌رسد و ما بیست و سومین کشور جهان از این نظر هستیم… پس علت عقب‌افتادگی کشور در حوزه سخت‌افزار چیست؟
چرا درحالی‌که ضریب نفوذ تلفن همراه ایران ۱۰۵% است، ولی پوشش موبایل در ایران جایگاه ۹۷ را از آنِ ما کرده است؟
چرا با اینکه بیش از چهل‌وهشت میلیون کاربر ایرانی اینترنت با احساس امنیت، تمام اطلاعات خود را به دست وزارت ارتباطات می‌سپارند، در زمینهٔ امنیت اطلاعات، ایران رتبه ۱۲۴ را از میان ۱۴۳ کشور جهان به دست آورده است؟
چرا باوجود افزایش چشم‌گیر واردات گوشی تلفن همراه در دو سال اخیر و استفاده فراگیر آخرین‌مدل‌های روز موبایل توسط مردم، ایران درزمینهٔ بهره‌مندی از آخرین فناوری‌های روز در جایگاه ۱۲۲ قرار دارد؟!
چرا باوجوداینکه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با تمام توان مشغول توسعه همه‌جانبه اینترنت و محصولات فناوری اطلاعات در کشور است و برنامه‌های بلندمدت و توافقات گسترده‌ای برای واردات گوشی و تبلت به کشور انجام داده است و برنامه‌های مفصلی برای آلوده کردن حتی کودکان به اینترنت ناایمن را نیز اعلام نموده، شاخص چشم‌اندازهای آتی دولت ایران نشان می‌دهد که کشورمان جایگاه ۱۱۱ را از بین ۱۴۳ کشور جهان دارد؛ یا به عبارتی با اجرایی شدن تمامی برنامه‌های دولت در این عرصه بازهم تغییر شگرفی در توسعه ICT کشور ایجاد نخواهد شد؟!
چرا با اینکه ایرانیان در «استفاده» از رسانه‌های تعاملی (شبکه‌های به‌اصطلاح اجتماعی موبایل و OTTها) و سرویس‌های آنلاین جز ده کشور اول جهان هستند، ایران در بخش ارائه سرویس‌های آنلاین در جایگاه ۸۴ جهان قرار دارد؟
چرا باوجود تبلیغات شبانه‌روزی در تلویزیون و سطح شهر و نقطه‌نقطه کشور برای استفاده تمام سنین از «اینترنت»، ایران درزمینهٔ تشویق مردم به استفاده از «فناوری اطلاعات» جایگاه ۱۰۸ را دارد؟
چرا باوجوداینکه بیش از چهارده میلیون دانش‌آموز ایرانی بیشتر وقت خود را در اینترنت می‌گذرانند و همین عامل باعث شده است که معدل ۸۰ درصد دانش‌آموزان ایرانی در سال تحصیلی گذشته زیر ۱۴ باشد، بازهم رتبه دسترسی مدارس ایران به اینترنت طبق این ارزیابی، ۱۲۶ از میان ۱۴۳ کشور جهان است؟
چرا باوجود توسعه بی‌حساب استفاده از اینترنت در ایران و اعلام راه‌اندازی دولت الکترونیک و توسعه بی‌حساب اینترنت در روستاها و نقاط دورافتاده کشور به همین بهانه، میزان دسترسی مردم کشورمان برای استفاده از فناوری اطلاعات در سرویس‌های پایه مانند سلامت، آموزش و سرویس‌های مالی، رتبه ۱۰۶ را به‌دست آورده است؟
چرا با اینکه ایران دومین کشور آسیای غربی بود که به اینترنت متصل شد و توسعه بی‌وقفه اینترنت را نیز در کشور تجربه کرده‌ایم و بیشترین سرمایه‌گذاری را هم در این رابطه داشته‌ایم و تنها فناوری‌ای که شوراهای عالی و وزارت خانه اختصاصی دارد «فناوری اطلاعات» است، جایگاه ایران در این زمینه با ۶ پله سقوط در یک سال گذشته، به جایگاه ۱۶۴ جهان تنزل پیدا کرده است؟!
جواب همه این سؤالات را می‌توان در یک جمله داد: پیشرفت در مصرف و وابستگی نیست!
همه‌چیز از یک مغالطه تاریخی آغاز شد؛ مغالطه‌ای که به‌سرعت به یک فرهنگ غلط تبدیل شده است. مغالطه‌ای که ما ایرانی‌ها را به مصرف‌زدگی و آسان‌پسندی سوق می‌دهد و می‌خواهد به ما تلقین کند که ترقی و پیشرفت در تجمل و مصرف نهفته است و بجای آموختن علم فناوری، بهتر است از محصولات این علم که توسط دیگران تولید شده است استفاده کنیم… و این تصور غلط باعث شده است ما ایرانی‌ها همیشه برای پیشرفته‌تر شدن، مصرف‌گراتر شویم و برای بروز ماندن، آخرین‌مدل محصولات فناوری را بخریم و هرگز به فکر تولید نمونه‌های داخلی نباشیم.
درنتیجه بر اساس استاندارد پیشرفت در جهان که کشورهای دارای علم فناوری را پیشرفته می‌دانند و کشورهای مصرف‌کننده محصولات فناوری را عقب‌افتاده… و با توجه به اینکه ایران درزمینهٔ محصولات فناوری اطلاعات، کشوری صرفاً مصرف‌کننده است و از پروتکل‌ها تا موس و کی‌برد و مانیتور و پهنای باند و حتی فرهنگ استفاده از محصولات فناوری نیز واردکننده است، باعث شده کشور عزیزمان به کشوری عقب‌افتاده در حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شود!
گذشته از گذشته، بر مبنای عقل، تدبیر و منطق، بهتر است در این برهه حساس تاریخی مقامات سنتی و مادام‌العمر وزارت ارتباطات و مخابراتی‌ها، یک‌بار بایستند، به مسیر پشت سر و وضع زار حال نگاهی بیندازند و تجربه بگیرند و با تغییر مسیر غلط فعلی، اراده کنند کشور را از مصرف‌کننده به تولیدکننده تبدیل کرده و بجای تنظیم مقررات کشور با قوانین بیگانگان، تعیین‌کننده و تدوین‌کننده مقررات باشند و بجای رایزنی برای افزایش واردات تجهیزات مخابراتی به کشور، به دنبال دستیابی به فنّاوری ساخت تجهیزات مخابراتی باشند و با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای توسعه و پیشرفت کشور، جایگاه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را از دلالی ترافیک اینترنت به تولیدکننده و صادرکننده ترافیک در جهان ارتقاء دهند.
آنگاه خواهیم دید جمهوری اسلامی ایران مانند فناوری‌های فضایی، هسته‌ای، نانو، پزشکی و… در فناوری اطلاعات نیز در جهان سرآمد خواهد شد و بجای دیدن افت جایگاه و تحقیر کشور در شاخص‌های پیشرفت در حوزه فناوری اطلاعات، ایران عزیز الگوی توسعه درون‌زا و دسترسی به اینترنت سالم، سریع، امن و ارزان برای ملت‌های و دولت‌های جهان خواهد شد.
منتشر شده در شماره نخست ماهنامه «نسل چهارم»